Begrijpelijke taal is meer dan alleen simpel schrijven of praten. Voor psychologen is het dé manier om cliënten beter te bereiken. In dit artikel ontdek je wat begrijpelijke taal is, waarom B1-niveau effectief is en hoe je het toepast. Met de praktische tips kun je vandaag nog beginnen.
Twijfel je nog over het nut van begrijpelijke taal in de GGZ? Lees dan eerst het artikel Waarom begrijpelijke taal in de GGZ?
Wat is begrijpelijke taal?
Een tekst is goed te begrijpen als hij zo duidelijk is dat mensen:
- Snel kunnen vinden wat ze zoeken
- Begrijpen wat er staat
- De informatie kunnen gebruiken zoals bedoeld
Om een tekst duidelijk te maken, moet je letten op drie dingen:
- De woorden → Gebruik makkelijke woorden en korte zinnen.
- De volgorde → Zet de informatie in een logische volgorde.
- Het uiterlijk → Maak de tekst overzichtelijk, met kopjes en genoeg ruimte.
Hoe ziet begrijpelijke taal eruit?
Goede vraag! Gelukkig hebben taaldeskundigen dit onderzocht. Ze hebben de verschillende taalniveaus geschetst, van A1 (basisniveau) tot C2 (academisch niveau). Ook hebben ze onderzocht welk niveau het meest effectief is voor het grootste deel (80%) van de bevolking: B1-niveau.
Zie in onderstaande tabel hoe elk taalniveau eruitziet:
Waarom is B1-niveau in de psychologie belangrijk?
De tabel laat duidelijk zien hoe eenvoudig of complex taal kan zijn. Als je een verslag schrijft of een klantgesprek voert is de kans groot dat je (onbewust) op C1- of zelfs C2-niveau communiceert. Vooral als het over je vakgebied gaat.
Het probleem? Veel cliënten begrijpen je niet volledig. Dit kan leiden tot miscommunicatie en frustratie.
Taal op B1-niveau biedt de oplossing.
- B1-niveau is voor 80% van de mensen goed te begrijpen.
- Zelfs mensen met een hoger begripsniveau geven de voorkeur aan B1-niveau. Waarom? Omdat het hen minder moeite en energie kost.
Kortom: wil je effectief communiceren? Kies dan voor B1-taal!
Hoe schrijf je op B1-niveau?
De belangrijkste ingrediënten voor B1-niveau zijn:
1. Gebruik veelvoorkomende woorden.
Vermijd vaktaal en kies begrijpelijke termen.
Tip één: op ishetb1.nl kun je checken of je woorden B1-proof zijn en alternatieven vinden.
Tip twee: het boek Schrijf Begrijpelijk! (uit 2024 geschreven door Van Horen en Goddijn).
2. Schrijf korte zinnen.
Deel één boodschap per zin. Zie je lange zinnen in je tekst? Zet punten!
Oorspronkelijk: “Je hebt last een laag zelfbeeld en zelftwijfel, je vindt jezelf niet belangrijk genoeg om op één te plaatsen, je bent gericht op de behoeften van anderen en je cijfert jezelf weg ten koste van jezelf.”
B1: “Je hebt last van een laag zelfbeeld en veel twijfels over jezelf. Je vindt jezelf niet belangrijk genoeg om op één te plaatsen. Je bent gericht op de behoeften van anderen en je cijfert jezelf weg ten koste van jezelf.”
3. Maak abstracte termen concreet.
Gebruik voorbeelden uit het dagelijks leven van je cliënt om ingewikkelde termen uit te leggen.
Oorspronkelijk: “Cliënt heeft een vermijdende copingstijl.”
B1: “Als bij jou de spanning oploopt, trek je je vaak terug op je slaapkamer.”
4. Werk met duidelijke koppen en witregels.
Breek lange teksten op in behapbare stukken. Koppen geven structuur en zorgen ervoor dat de tekst prettig leest.
Kijk maar naar dit artikel. Leest lekker, toch?
5. Controleer je tekst.
Laat je tekst even liggen en lees hem later opnieuw.
Stel jezelf de vraag: “Begrijpt mijn tante dit?” Zo niet, pas je tekst aan.
Tot slot: begrijpelijke taal in de GGZ
Begrijpelijke taal is een vorm van respect. Het laat zien dat je wil aansluiten bij de leefwereld van je cliënt. Bovendien vergroot het de kans dat je boodschap overkomt en dat je cliënt jouw advies begrijpt én opvolgt.
Begin vandaag nog! Kleine aanpassingen in je teksten en gesprekken maken al een groot verschil.
Wil je hulp of hier meer over leren? Bekijk de training over Psychodiagnostiek in begrijpelijke taal, bekijk de schrijfcoaching of neem contact op.
Samen zorgen we voor begrijpelijke taal in GGZ!
